Bu yazımızda APCO 10 veya 10 Kodları olarak da bilinen günümüzde CB kitlesi tarafından umumiyetle kullanılmakta olan eski Amerikan Polis kodlarını inceleyeceğiz. Türkiye'de hiç kullanılmamış olsa dahi bazen yabancı CB gruplarına katılmaya çalışırken bu yönde sorularla karşılaşabilirsiniz.
APCO 10 veya diğer bir ismiyle 10 Kodları, 1937 yılında Pesotum/Illinois Eyalet Polisliği 10. Bölge İletişim Direktörü Charles HOPPER tarafından geliştirilmiştir. Bu sayede Amerikalı Polisler arasında bir standardizasyon geliştirildi, uzun cümleler kısa kodlarla ifade edilerek iletişim hızlandırıldı ve bant genişliğinden tasarruf edildi, zamanın telsiz iletişiminin zayıflıkları bu kodlar sayesinde kompanse edildi ve sivil dinleyicilerin muhabereyi anlaması zorlaştırıldı.
APCO 10 Kodları, tüm bu sayılanlarla birlikte çok önemli bir işleve daha sahiptir. Dikkatinizi çekeceği üzere aşağıda sizlerle paylaşılan APCO 10 kodları tablolarında her kodun başında "10" sayısı görülmektedir. Başta bir fazlalık olsa dahi bunun zamanın telsizleri ve insan davranışlarıyla açıklanan işlevsel bir sebebi vardı.
Amatör Telsizcilere öğretildiği gibi Amerikan Polislerine de mandala bastıktan sonra konuşmaya başlamadan önce en az bir saniye bekleyerek konuşmaları öğretiliyordu.
Ancak pek çok Amatör Telsizci gibi onlar da bu basit kuralı çoğu zaman uygulayamıyorlardı. Bu bağlamda iletişimin sağlığı açısından işbu kodların başlarına "10" getirilerek squelch gecikmesinden kaynaklanan veri kaybı engelleniyordu.
Bahsedilen durum, günümüzde yeni model telsizler için de geçerlidir. Lütfen mandala bastıktan sonra konuşmaya başlamadan önce bir süre bekleyiniz. Bu sayede squelch gecikmesinin azizliğine uğramadan kayıpsız bir şekilde iletişim kurabilirsiniz.{alertInfo}
1974 yılında genişletilen ve 2006 yılına kadar Amerikan Polisleri tarafından kullanımına devam edilen APCO 10 Kodları, günümüzde artık yine Amerikalı CB (Citizen Band) operatörleri ve bir kısım Amerikalı Amatör Telsizciler tarafından kullanılmaya devam edilmektedir.
Türkiye'de hem Türk Polisi hem de Türk Amatör Telsizcileri tarafından kullanıldığına şahit olmadığımız veya daha öncesinde kullanılmış olabileceğine dair bir bilgiye rastlamadığımız bu sistem, Western Union 92 Kodları ve Q Kodları karşısında Amatör Telsizciler tarafından pek ihtiyaç duyulabilecek bir sistem olma niteliği taşımasa dahi yine de içerdiği bazı kodlar ile sizler için tercih sebebi olabilir.
Amatör Telsizciler, şifreli haberleşme yapamazlar. Ancak Q Kodları, Mors Kısaltmaları ve Western Union 92 kodları gibi APCO 10 Kodları, X Kodları ve Z Kodları da halka açık ve gayet tabi kolay ulaşılabilir sistemler olduklarından mütevellit bu sınıflandırmanın dışındadır ve kullanımlarında bir behis görülmemektedir.
Ancak iletişim kalitesinin yüksek olduğu ve herhangi bir sınırlandırmanın bulunmadığı senaryolarda işbu kod sistemlerine başvurmak abes görülebilir.
Bunun yanında Meshtastic, LoRa, APRS gibi bant genişliğinin dar ve iletişimin görece yavaş olduğu haberleşme biçimlerinde paketlerin bu ve benzeri kod sistemleri ile kısaltılması, kanal kullanımından tasarruf etmek için ziyadesiyle elzem ve mecburidir.
Her ne kadar artık Amerikan Polisleri tarafından kullanılmasa ve Türk Polisleri tarafından hiç kullanılmamış olsa dahi işbu kod sistemini kullanmaya karar verdiğinizde lütfen halka açık alanlarda kendinizi bir kolluk kuvveti gibi göstermekten kaçınınız ve çevrenizdeki insanları Amatör Telsizcilik hakkında bilgilendiriniz.{alertWarning}
| Kod | Türkçe Karşılığı |
|---|---|
| 10-0 | Dikkatli kullan |
| 10-1 | Zayıf sinyal |
| 10-2 | Güçlü sinyal |
| 10-3 | Göndermeyi durdur |
| 10-4 | Anlaşıldı |
| 10-5 | İlet |
| 10-6 | Meşgul (Acil değilse bekle) |
| 10-7 | Servis dışı |
| 10-8 | Görevde |
| 10-9 | Tekrarla |
| 10-10 | Görev dışı - çağrıya açık |
| 10-11 | Görevde kal |
| 10-12 | Yanımda ziyaretçi/amir var |
| 10-13 | Hava/karayolu durumu |
| 10-14 | Konvoy/koruma |
| 10-15 | Tutuklu taşıyorum |
| 10-16 | Mahkum/evrak al |
| 10-17 | Bizde bir şey yok / Ekip iyi mi? |
| 10-18 | Bize bir şey var mı? |
| 10-19 | Karargaha dön |
| 10-20 | Konum |
| 10-21 | Telefonla ara |
| 10-22 | Önemsiz / İptal et |
| 10-23 | Olay yerine varıldı |
| 10-24 | Görev tamamlandı |
| 10-25 | "..." ile irtibatın var mı? |
| 10-26 | Şüpheliyi tutuyorum, acil yanıt |
| 10-27 | Ehliyet bilgisi |
| 10-28 | Araç ruhsat bilgisi |
| 10-29 | Aranan/çalıntı kontrolü |
| 10-30 | Kurallara uymuyor |
| 10-31 | Acil durum - tüm araçlar dikkat |
| 10-32 | Kovalamaca - tüm araçlar hazırda beklesin |
| 10-33 | Acil durum |
| 10-34 | "..." bölgesinde sorun, tüm birimler müdahale etsin |
| 10-35 | Ağır suç - Abluka |
| 10-36 | Yardım gerekmiyor |
| 10-37 | Acele yok |
| 10-38 | Acil (sadece ışık) |
| 10-39 | Acil (ışık ve siren) |
| 10-40 | Ölümlü olay |
| 10-41 | Çekici lazım |
| 10-42 | Memur "..." artık evinde |
| 10-43 | "..." ile "..."de buluş |
| 10-44 | Şüpheli araç inceleniyor |
| 10-45 | Araçtaki kişiler inceleniyor |
| 10-46 | Alkollü sürücü |
| 10-47 | Maddi hasarlı kaza |
| 10-48 | Yaralanmalı kaza |
| 10-49 | "..." konumuna ambulans gerek |
| Kod | Türkçe Karşılığı |
|---|---|
| 10-50 | Telefonla iletilecek mesaj |
| 10-51 | Numaramıza cevap var mı? |
| 10-52 | Görev için öğe numarası |
| 10-53 | Telefon mesajı anlaşılamadı |
| 10-54 | TWX trafiği için beklemede kal |
| 10-55 | Mobil birimi arama izni |
| 10-56 | Bir sonraki mesaj numarası nedir? |
| 10-57 | Çağrıyı tekrar et |
| 10-58 | "..." çağrıldı mı? |
| 10-59 | Radyo servisine ihtiyaç var |
| 10-60 | "..." konumundaki kule ışıkları yanmıyor |
| 10-61 | Bölgede personel var |
| 10-62 | Mesaja cevap ver |
| 10-63 | Polis gönderin - Acil |
| 10-64 | Çevrim sonu mesajı |
| 10-65 | Öğe için hazırım |
| 10-66 | Mesaj iptali |
| 10-67 | Çevrim mesajı için hazır (Genel Anons) |
| 10-68 | Test yap |
| 10-69 | Modülasyonsuz test |
| 10-70 | Kesintili test |
| 10-71 | Sürekli tonlu test |
| 10-72 | Sinyal gücünü bildir |
| 10-73 | Ses kalitesini bildir |
| 10-74 | Ses kalitesi iyi |
| 10-75 | Beklemede kal, parazit yapıyorsun |
| 10-76 | Sinyal kesintili |
| 10-77 | İrtibat yok |
| 10-78 | Ses kaliten zayıf |
| 10-79 | Yedek kanala geç |
| 10-80 | Partnerini al |
| 10-81 | Mağdur veya şikayetçiyle buluş |
| 10-82 | Şüpheli aracı durduruyorum |
| 10-83 | "..." bölgesinde yol kapalı |
| 10-84 | Bölgede görevli var |
| 10-85 | "..." konumunda yangın alarmı |
| 10-86 | Saat kontrolü |
| 10-87 | Çek al veya çekleri dağıt |
| 10-88 | "..." için telefon numarasını bildir |
| 10-89 | Dikkat |
| 10-90 | Devam eden suç |
| 10-91 | Devam eden hırsızlık |
| 10-92 | Devam eden silahlı soygun |
| 10-93 | Alarm çalıyor |
| 10-94 | Bomba tehdidi |
| 10-95 | Kavga |
| 10-96 | Şüpheli kişi ihbarı |
| 10-97 | Aile içi sorun |
| 10-98 | İsyan veya toplu karışıklık |
| 10-99 | Cezaevinden kaçış |